Kruiden & specerijen, onmisbaar in de keuken?
Waarom is ’t gebruik van kruiden in de keuken bevorderlijk voor je gezondheid?
Veel mensen benoemen ’t uit zichzelf al vaak; kruiden zijn gezond en een goede manier om je eten op smaak te brengen zonder teveel gebruik van zout.
Maar waarom zijn kruiden nou écht zo gezond? Weten jullie het antwoord?
In deze blog meer algemene info over kruiden en specifiek van een aantal kruiden de werking, lees mee en doe er je voordeel mee!
Kruiden zijn bovenal lekker; ze geven smaak aan voedsel en accentueren bepaalde ‘tonen’ die van oorsprong in je voedsel aanwezig zijn.
Kruiden zijn bij bepaalde soorten voedsel ook echt onmisbaar om ze op smaak te brengen.
Kruiden kun je niet alleen gebruiken bij voedsel, maar ook in dranken, denk bijvoorbeeld aan thee, chai-thee (latte) en ‘golden milk’ (onderaan de blog een lekker receptje!).
Ook zijn kruiden een goede manier om je gerechten op smaak te brengen zonder gebruik te moeten maken van kant en klare pakjes en zakjes met de daarbij behorende kleur-geur en smaakstoffen en alle andere toevoegingen die we liever niet aan ons voedsel toevoegen.
Qua gezondheid is de belangrijkste eigenschap van kruiden dat ’t sterke antioxidanten zijn!
Weten jullie (nog) wat antioxidanten zijn?
Antioxidanten vangen vrije radicalen in onze cellen weg. Dit zijn agressieve stoffen, de 'boeven', die in ongunstige gevallen, eventueel schade kunnen aanbrengen aan onze cellen en weefsels.
Te denken aan schadelijke stoffen in ons voedsel, luchtverontreiniging, straling etc. Is er een ‘overwoekering’ van vrije radicalen, dan is dat zo gezegd érg nadelig voor onze cellen en weefsels en uiteindelijk is ’t zelfs mogelijk dat dit ziekten zou kunnen veroorzaken.
Deze antioxidanten; de ‘helpers’ tegen de vrije radicalen; de ‘boeven’, hebben we dus hard nodig in ons lichaam!
Groenten en fruit bevatten ook antioxidanten, maar van kruiden is gebleken uit onderzoeken dat deze nóg sterkere antioxidanten leveren. Dit is ook meteen de verklaring waarom in landen waar in de keukens VEEL gebruik wordt gemaakt van kruiden (India/Japan), bepaalde ziektes bijvoorbeeld zelden of nooit voorkomen ten opzichte van andere landen (keukens)!
Verse (biologische!) kruiden zijn licht te verkiezen boven gedroogde, maar een goede gedroogde biologische variant bevat ook genoeg van de essentiële stoffen. In vele huishoudens is dit ook praktischer toe te passen boven verse kruiden. Wil je wel verse kruiden gebruiken, zorg dan ook echt dat deze nog vers zijn, anders is ’t gehalte aan essentiële stoffen wel afgenomen, eventueel kun je ze vers invriezen en pas uithalen bij gebruik.
Kruiden zijn dus mega-gezond, maak er dus dagelijks veel gebruik van en niet alleen tijdens de avondmaaltijd!!
Een aantal biologische kruiden-soorten uit onze webshop uitgelicht:
Kerrie (Komijn/Koriander/Kurkuma/Mosterdzaad/Salie/Fenegriek/Paprika/ Venkel/Zeezout/Rozemarijn/Laurierbladen/Gember/Tijm). Kerrie bestaat voor ’t grootste gedeelte uit Kurkuma/geelwortel, daar komt namelijk de gele kleur vandaan. Kurkuma bestaat uit vele antioxidanten en daarnaast kan ’t een ontstekingsremmende werking hebben. Lees verder bij kurkuma..
Italiaanse kruiden (Oregano/Basilicum/Rozemarijn/Tijm/Knoflook) Hierbij lichten we Rozemarijn uit, een veelvuldig gebruikt kruid in de Italiaanse en Franse keuken. Ook Rozemarijn is een sterk antioxidant. Daarnaast komt uit vele onderzoeken naar voren dat Rozemarijn infecties zou kunnen helpen bestrijden, stress kan verminderen, werkt als antioxidant en ’t geheugen zou kunnen verbeteren.
Cayennepeper De meest bekende stof in Cayennepeper is Capsaicine. Dit bestanddeel kan ervoor zorgen dat de bloedvaten het bloed beter laten stromen. De lichaamstemperatuur wordt verhoogd en daardoor moet ’t lichaam wat harder gaan werken, hierdoor verbrand je meer calorieën en dit zou dus kunnen zorgen voor gewichtsverlies. Cayennepeper is ook een afrodisiacum en zou daardoor een verhoogde bloeddruk tegen kunnen gaan. Tevens zou Cayennepeper ervoor kunnen zorgen dat er meer zuurstof naar weefsels in ons lichaam wordt vervoerd, wat dus kan zorgen voor een toename van ’t energieniveau. Sowieso komt dit natuurlijk ten goede aan alle organen en weefsels in ’t lichaam. Andere eigenschappen die vanuit diverse onderzoeken worden toegekend aan Cayennepeper; behoudt een stabiele bloedsuikerspiegel, ondersteunend bij hart en vaatziekten, goed voor de ogen (vit A), positieve werking op de darmperistaltiek en ’t kent pijnstillende effecten.
Kurkuma Kurkuma bestaat uit vele antioxidanten en daarnaast zou ’t een ontstekingsremmende werking kunnen hebben. Andere eigenschappen die worden toegekend aan Kurkuma; kan een pijnstillend effect hebben, zou in positieve zin kunnen ondersteunen bij Alzheimer, zou de cognitie (geheugen) kunnen verbeteren, zou kunnen helpen bij verteringsproblemen, kan ondersteunend werken bij verlaging van 't cholesterol (totale gehalte én LDL), zou de weerstand kunnen helpen verhogen (helpt bacteriën, virussen, schimmels bestrijden), zou kunnen ondersteunen bij lever en galkwalen, zou kunnen helpen tegen overgewicht, zou diabetes kunnen vertragen, zou kunnen helpen bij een mooie huid, zou depressieve klachten kunnen helpen bestrijden, kan helpen tegen spierpijn, zou kunnen helpen tegen chronische vermoeidheid en nog veeeel meer, google maar eens! (naar een betrouwbaar onderzoek(er). Zorg er wel voor dat je Kerrie of pure Kurkuma altijd combineert met zwarte peper (pepperine) voor de opname van de stoffen door ‘t lichaam.
Gember Een kruid wat in de Nederlandse keuken weinig gebruikt wordt, maar in andere keukens over de gehele wereld heel veel. Gember kan helpen ondersteunen bij mensen met prikkelbare darmen, ’t kalmeert. Gember wordt net als Kurkuma ingezet bij de behandeling van kanker, ’t zou volgens bepaalde onderzoeken kankercellen kunnen helpem vernietigen en er daarnaast voor zorgdragen dat de cellen uiteindelijk deze taak zelf op zich nemen. Onderzoek heeft tevens aangetoond dat Gember het verlies van hersencellen kan vertragen, dus mensen met Alzheimer (of ter voorkoming van) kunnen erg veel baat hebben bij de inname van Gember. Gember kan de spijsvertering stimuleren en werkt kan helpen bij 't verbranden van vet. Net zoals andere kruiden kan Gember ondersteunen bij ’t beheren van een constante bloedsuikerspiegel. Ook zijn er veel zwangere vrouwen die veel baat hebben bij gember tegen (ochtend)misselijkheid. Gember kan ook weer net als andere kruiden zorgen voor ’t verbeteren van de doorbloeding waardoor je oa meer energie kunt hebben. Net zoals bij Kurkuma zijn er nóg meer positieve eigenschappen toe te wijzen aan Gember, Google maar eens voor een overzicht van alle gezondheidsvoordelen van Gember.
Provençaalse kruiden (Oregano/Tijm/Rozemarijn/Basilicum/Lavendel) Hierbij lichten we Oregano uit; Oregano zou schadelijke bacteriën en vrije radicalen te lijf kunnen gaan. Je zou kunnen stellen dat Oregano een echte boost is voor je immuunsysteem. Oregano zou een pijnstillende werking kunnen hebben bij zenuwpijnen en reumatische pijnen. Tevens zou ’t kunnen ondersteunen bij artritis, griep, verkoudheid, gordelroos, vastzittende hoest, astma, trage spijsvertering, lage bloeddruk, krampen en zowel bacteriële als virusinfecties. Je zou Oregano kunnen zien als een vorm van een natuurlijk antibiotica en als een antiviraal middel die wellicht zelfs griep tegen zou kunnen gaan. Op psychisch terrein zie je dat Oregano een kalmerende en harmoniserende werking zou kunnen hebben.
Sla-kruiden (Rozemarijn/Lavas/Tijm/Dragon/Oregano/Bascilicum/Citroenmelisse/Venkel/Anijs/Majoraan/Daslook/Komijn) Hierbij lichten we Basilicum uit; Basilicum is een kruid wat een ruime hoeveelheid mineralen en vitaminen bevat; vitamine A en K komen in grote hoeveelheid voor. Daarnaast bevat ’t de mineralen; kalium, mangaan, koper en magnesium. Ook bevat ’t veel ijzer en zou ’t dus een aanrader voor mensen kunnen zijn met bloedarmoede. Ook bevat Basilicum polyfenolen die ’t lichaam zouden kunnen beschermen tegen straling. Ook aan Basilicum worden door de grote hoeveelheden antioxidanten, in diverse onderzoeken eigenschappen toegekend ter voorkoming van ernstige ziekten als kanker. Basilicum en dan met name de Zeaxanthine, filtert ’t zonlicht van schadelijke Uv-straling waardoor ’t netvlies in ons oog optimaal zou kunnen blijven functioneren.
Viskruiden (Peterselie/Tijm/Bascilicum/Lavas/Mosterdzaad/Citroengras/Korenbloem) Hierbij lichten we Peterselie uit; Peterselie is een kruid dat veelvuldig wordt gebruikt, ook als garnering en dat men vaak achteloos opzij schuift, terwijl we dan wellicht wel 1 van de gezondste dingen van de hele maaltijd wegschuiven! Peterselie zit bomvol voedingsstoffen zoals; vitamine A,B,C en K en mineralen als ijzer en kalium. Peterselie zit wederom vol met antioxidanten die ’t lichaam zouden kunnen beschermen tegen vrije radicalen en uiteindelijk ook tegen daaruit voortkomende ziektes. De essentiële olie van Peterselie zou een ‘op hol geslagen’ immuunsysteem kunnen helpen tot rust brengen, waardoor ’t een grote rol zou kunnen spelen in ’t verminderen van bijvoorbeeld allergieën. Peterselie bevat eugenol, een olie waarvan is aangetoond dat deze sterke ontstekingsremmende eigenschappen bezit. De foliumzuur die in Peterselie zit kan helpen om beschadigingen van de bloedvaten te voorkomen en verminderen en daardoor wellicht de kans op hart-en vaatziekten. De kalium in Peterselie speelt een belangrijke rol bij ’t controleren van de bloeddruk en de hartslag, een dagelijkse portie Peterselie zou kunnen helpen de bloeddruk te verlagen. Peterselie zou tevens vocht afdrijvend kunnen werken en daardoor de nieren helpen schoon te spoelen. Het zou dus in te zetten zijn tijdens een ontgiftingskuur. Ook zou dit kruid, net zoals vele andere kruiden kunnen helpen bij ’t ondersteunen van de spijsvertering en specifiek bij ’t voorkomen en/of oplossen van galstenen. Voor vrouwen is Peterselie een aanrader omdat ’t zou kunnen helpen om de hormonen in evenwicht te brengen en ondersteunen bij gerelateerde klachten.
Pizza en Pasta kruiden (Basilicum/Tijm/Lavas) We lichten hier de stoffen in en werking van Tijm uit; Tijm bevat grote hoeveelheden vitamine K en ijzer in. Ook bevat ’t de mineralen calcium en mangaan en ’t aminozuur tryptofaan (kan positieve eigenschappen voor je stemming hebben) en bovendien bevat Tijm veel vezels. Tijm kan tevens een goede bacterie-bestrijder zijn en is dus ideaal om in bijvoorbeeld dressings van salades te verwerken zodat je weet dat ’t bacterievrij is. Tijm bevat Thymol, een fytonutrient, wat een positief effect kan hebben op ’t percentage gezonde omega-3 vetzuren in de hersenen, nieren en ’t hart. Ook bevat Tijm weer grote hoeveelheden antioxidanten. Tijm wordt veel ingezet tegen hoest (in hoestdranken) en astma gerelateerde klachten.
Gehaktkruiden (Himalayazout/Ui/Knoflook/Kummel/Zwarte peper/Koriander/Majoraan) Hierbij lichten we de werking en inhoudsstoffen van Koriander uit; Koriander is een van de meest gebruikte kruiden bij ’t ontgiften van zware metalen (kwik/lood/cadmium). Koriander is ontstekingsremmend, zou een bacterie- en schimmel remmende werking kunnen hebben, kan helpen ter behandeling van angsten en slapeloosheid, is een diureticum (helpt vochtafdrijving via de urine), kan goede eigenschappen hebben om in te zetten bij de behandeling van diabetes en zou een cholesterolverlagende werking kunnen hebben.
Kruidenboterkruiden (Peterselie/Rozemarijn/Knoflook/Bonenkruid/Zeezout/Ui/Korenbloem/Oregano/Goudsbloem/Paprika/Galangal/Zwarte peper) Een prachtige verzameling van kruiden met allemaal hun eigen specifieke werking, als je kijkt naar de zwarte peper kun je daarover zeggen dat ’t je smaakpapillen activeert en ’t zou met name een geneeskrachtige werking kunnen hebben bij problemen met de spijsvertering en bij ontstekingen. Ook is zwarte Peper belangrijk voor de opname van bepaalde andere kruiden (Kurkuma).
12-kruiden zout (Zeezout/Rozemarijn/Lavas/Tijm/Dragon/Dille/Oregano/Bascilicum/Citroenmelisse/Venkel/Majoraan/Anijs/Komijn/Daslook) We lichten uit dit kruidenmengsel de Lavas uit; Lavas wordt ook wel een panacee genoemd (al vanaf de Romeinen), dit wil zeggen dat ’t in te zetten zou kunnen zijn als geneesmiddel tegen allerlei ziekten. Lavas wordt vooral geroemd vanwege de beta-sitosterol (plantensterol), wat ingezet zou kunnen worden bij prostaatklachten. Lavas bevat carvacrol, hierdoor kunnen voedingsmiddelen langer houdbaar blijven, ’t zou bacteriedodend (antiseptisch) kunnen werken. Lavas zou een positief effect op de werking van de nieren kunnen hebben en stimuleert om urine aan te maken.
Nootmuskaat Dit kruid zou maagversterkend, spijsvertering stimulerend, krampwerend, windverdrijvend, ontstekingswerend en antibacterieel kunnen werken. Ook zou Nootmuskaat een misselijkheidoplossende werking kunnen hebben. Ook wordt Nootmuskaat vaak genoemd door de volgende eigenschappen; kan slijm helpen oplossen (zou kunnen helpen bij luchtwegaandoeningen), zou kunnen ondersteunen bij menstruatiekrampen, zou kunnen ondersteunen bij concentratieproblemen, kan helpen tegen claustrofobie en zou uitwendig kunnen helpen tegen reumatische klachten.
Speculaaskruiden (Kaneel/Nootmuskaat/Kruidnagel) Kruidnagel uit dit mengsel is een kruid om uit te lichten; Kruidnagel werd vroeger al en nu nog ingezet bij tandpijn (zit ook in vele soorten mondwater). De werkzame stof uit Kruidnagel heet eugenol. Kruidnagel zou over ontstekingswerende en antibacteriële eigenschappen kunnen beschikken. Kruidnagel bevat vitamine C en K en veel calcium, magnesium en mangaan. Eugenol in Kruidnagel zou ervoor kunnen zorgen dat ’t lichaam wordt ontdaan van gifstoffen.
Gemalen Ceylon kaneel Kaneel heeft als voornaamste eigenschap dat ’t je bloedsuiker- en insulineniveau zou kunnen reguleren. Iets waarbij we in de westerse-cultuur wel hulp kunnen gebruiken! Met als effect dat ’t uiteindelijk weer problemen met ’t hart- en vaatstelsel tegen zou kunnen gaan. Waarom Ceylon-kaneel? Bij kaneel is ’t belangrijk ‘t ‘kaf van ’t koren te scheiden’, aan Ceylon-kaneel zijn bovenstaande eigenschappen toe te schrijven, Cassia-kaneel (een andere variant) bevat naast goede stoffen ook coumarine, een stof die van nature voorkomt in verschillende planten, maar schadelijk kan zijn voor dieren/mensen, er zijn zelf onderzoeken die uitwijzen dat deze variant zelfs ziekten kan veroorzaken bij veelvuldig gebruik. Wij adviseren op save te spelen en te kiezen voor de zeer smaakvolle Ceylon variant.
Koekkruiden (Kaneel/Anijs/Kruidnagel/Kardemom/Koriander) In dit mengsel lichten we Kardemom uit; In Kardemom zit vooral een heel hoog percentage aan mineralen; in Kardemom zit een grote hoeveelheid ijzer, mangaan (elimineert vrije radicalen), zink, magnesium, calcium, fosfor en kalium. Vitaminen die voorkomen in Kardemom zijn; B1, B2, B3 en B6, ’t grootse gedeelte van de hoeveelheid vitaminen bestaat uit vitamine C. Wanneer je Kardemom mixt met Koriander en Karwij heb je een sterke mix om de spijsvertering te kunnen bevorderen. Ook kan ‘t (in combinatie met andere kruiden) tegen maagkramp en tandpijn werken.
Keltisch zeezout een natuurzout waar naast natriumchloride, 84 andere mineralen en sporenelementen in zitten. Keukenzout is geraffineerd, net als wit meel en suiker, dat wil zeggen dat ze ontdaan zijn van alle voedingsstoffen. Bewerkt eten en dus ook bewerkt zout is niet aan te raden en in grote hoeveelheden waarschijnlijk giftig en ziekmakend, ’t onttrekt mineralen aan je lichaam. Daarentegen zou onbewerkt zout tot je nemen juist een hele goede manier kunnen zijn om aan je dagelijkse behoefte van mineralen te komen. Keltisch zeezout zou gezien kunnen worden als de meest gezonde zout-soort. Keltisch zeezout kan de stofwisseling stimuleren, kan je spijsverteringskanaal helpen ontslakken en zou goed kunnen zijn voor de homeostase (evenwicht in lichaamsprocessen).
(bijna) al deze kruiden shop je in onze webshop! (Klik je op de groene dikgedrukte kruidensoorten, dan ga je direct naar de webshop..)
Om nou wat meer kruiden te gebruiken gedurende de dag, is ’t een idee om ook kruiden toe te voegen aan je dranken. Een heel mooi en lekker voorbeeld hiervan is ‘Golden milk’, hieronder een recept hiervan voor jullie:
Ingredienten (voor 2 personen):
400 ml plantaardige melk (kokosmelk)
1 theelepel Kurkuma
1 theelepel Gember
1 theelepel Ceylon kaneel
½ eetlepel honing
Snufje peper
Bereidingswijze:
Doe alle ingrediënten in een pannetje (met uitzondering van je zoetmiddel) en verwarm, breng niet aan de kook, voeg op ’t laatst je zoetmiddel toe en verwarm even mee. Schenk in 2 bekers en bestrooi eventueel met nog wat extra kaneel.
Ook erg lekker met een opgeschuimd laagje plantaardige melk er bovenop!
We hopen dat we met deze blog, jullie hebben kunnen inspireren om nóg meer kruiden te verwerken bij alles wat in jouw keuken gemaakt wordt! Uiteraard zijn kruiden (en de tips en adviezen in deze blog) nooit een vervanging van medische zorg en dienen zij alleen ingezet te worden als hulpmiddel. Twijfel je over je gezondheid en eventuele bijbehorende klachten, raadpleeg dan altijd een arts of specialist op dit gebied.
Hebben jullie specifieke vragen over kruiden, of missen jullie een bepaald kruid in ons assortiment, mail dan naar daphne@puregeneraties.nl
